Hepimiz, piyangodan yüklü para kazanan kişilerin sadece maddi durumlarının değiştiğini düşünürüz. Ancak durum hiç de öyle değil. Maddi durumla birlikte siyasi tercihlerde de değişme görülebiliyor. ABD’deki Mega Millions Loto çekilişinin 1,6 milyar dolar olan ödülünü Güney Carolina eyaletinde yaşayan bir kişi kazandı. Bu ödül aynı zamanda Amerikan tarihindeki en büyük ödüldü.

Türkiye'de gerçekleştirilen Süper Loto çekilişinin büyük ödülü olan 24,5 milyon lirayı ise Balıkesir Burhaniye'de yaşayan bir kişi kazandı. Bu kadar büyük ikramiyelerin kazanan kişilerin yaşamını değiştireceği bir gerçek. Uzmanlar ise sadece maddi durumda değil, siyasi görüşte de değişiklik olabileceği savını ileri sürüyor.

İngiltere'de şans oyunlarından ikramiye kazananlara yönelik gerçekleştirilen araştırmanın sonucuna göre ikramiye kazanan kişilerin sağ görüşe daha yatkın hale geldiği tespit edildi. Araştırmada 25 bini aşkın kişi gözlemlendi. Araştırmanın konusu ise 1996 - 2009 yılları aralığında yüklü ikramiye kazananların siyasi tercihlerinde herhangi bir değişim olup olmadığıydı.

Araştırmaya katılan katılımcılardan 4277 kişi ikramiye kazanmış ve siyasi tercihlerini açıklamış kişilerdi. Siyasi tercihlerini belirtirken de 1'den 7'ye kadar olan sayıları kullanmışlardı.  1 sol kesimde yer alan İşçi Partisine desteği, 7 ise sağ kesimde yer almakta olan Muhafazakar Partiye desteği ifade etmekteydi. 500 sterlin yani 3650 TL kazanan bir kişinin siyasi tercihinde 0,13 puan seviyesinde sağa kayma görünüyordu. Bu da muhafazakar tarafa doğru %2 kayma demekti. Bu önemli bir değişim olarak görülmese de siyasi tercihlerde etkili olan eğitim seviyesi vb. etkenlerle karşılaştırıldığı zaman çok önemli bir oran. Kazanılan ikramiye miktarı yükseldikçe sağ görüşe doğru daha fazla artış gözleniyor.

Çok fazla para kazanmanın siyasi tercihte sağ tarafa doğru kaymaya yol açtığı bilinmektedir. Ancak bu durumun insanların yetiştirildiği değerler ile içerisinde bulunduğu sosyal çevreden ayırt edilmesi oldukça zor. İkramiye kazananlara yönelik veriler incelendiği zaman insnaların banka hesabına toplu para girdiğinde geçmişinden ve ikramiye kazanmadan evvelki fikirlerinden bağımsız olarak siyasi tercihlerinde önemli bir değişiklik gözlemlenmektedir. İkramiye kazanan kişilerin sağ tarafa neden kaydığı bilinmese de parayı hak etme duygusunun etken olduğu düşünülebilir.

Davranış Uzmanı Nattavudh Powdthavee, “Çalışılarak kazanılan para, insanlara hak etme duygusunu yaşatmaktadır. Ancak ikramiyeden kazanılan paranın aynı etkiye yol açabileceğini tahmin etmedik.” dedi.

İkramiye kazananlarda paraya karşı geliştirilen tuıtum nedeniyle ikramiyenin bir kısmının vergi adı altında geri alınması ve yeniden dağıtılması ikramiye kazananlara çok saçma geliyor. Bu konu üzerinde ABD’de gerçekleştirilen bir araştırmaya göre ikramiye kazananların, servetin vergi adı altında geri alınarak yeniden dağıtılmasına sıcak bakma ihtimali çok düşük. Bu durum gösteriyor ki insanların siyasi görüşleri tahmin edildiğinden daha kaygan. Powdthavee’ye göre “Siyasi görüşler ile ilgili araştırma yapanlar, siyasi görüşlerin yaradılıştan itibaren değişmediğine ve insanların yetiştirilirken güçlü siyasi inançlar edindiklerine inanmaktadırlar.”