Sınavlarda yaşanan başarısızlık kişisel başarısızlık olarak algıladığından dolayı sınava giren öğrencide toplum tarafından kabul edilmeyeceği algısı oluşur. Bu düşüncede öğrencide, sınav öncesinde sınav kaygısı yaratarak bilgilerini etkili şekilde kullanmasını engeller. Eğitim hayatlarında çok başarılı olan öğrencilerin, sınavlarda başarısız sonuçlar almasının nedeni bu kaygıdır.
Sınav kaygısı, öğrencinin sınava motive olmasında gereklidir. Ancak bu kaygının belli bir seviyede olması gerekir. Sınav kaygısı aşırıya kaçmadığı sürece öğrencinin dikkatine de pozitif etki edeceğinden sınavdaki başarıyı yükseltir.
Öğrencinin kafasında felaket senaryoları kurması, dikkat dağınıklığı ile birlikte unutkanlık, çok iyi bildiği konuları dahi hatırlayamama, düşünce dünyasını toparlayamama sınav kaygısının en önemli zihinsel belirtileri iken, kendini huzursuz ve mutsuz hissetme, sinirli davranışlar, panik hali, kendine güvenememe, kendini çaresiz hissetme, kontrolün yitirilmesinden dolayı oluşan aşırı heyecan ise psikolojik belirtileridir. Etrafından sürekli kaçma, derslerden uzaklaşma, aşırı uyku ya da sosyal aktivitelerde bulunmada sosyal belirtileridir.
Sınav kaygısının en önemli nedeni sınav sürecinin en iyi şekilde değerlendirilmemesidir. Bu yüzden sınav kaygısını azaltmak isteyen öğrenciler, doğru çalışma teknikleriyle sistemli şekilde çalışmalıdır. Hiçbir öğrenci, her konuda mükemmel ve kusursuz olamaz. En başarılı öğrencinin dahi mükemmel olmadığı konular vardır. Bu yüzden mükemmeliyetçilik gibi bir düşüncenin zihinden derhal uzaklaştırılması gerekir. Öğrenciler, bu sınavda kesinlikle başarısız olacağım şeklinde bir korkuya kapılmadan sınava hazırlanmalı ve başarısızlığı yaşamın bir parçası olarak kabullenmelidir. Öğrenciler, girecekleri hangi sınav olursa olsun sınava hayatının anlamı gibi yaklaşmamalıdır.
Şunu unutmayalım ki sınav kaygısının asıl nedeni ailelerin, çocukları üzerinde oluşturduğu baskıdır. Her aile, evladının başarılı olmasını elbette ister. Ancak aileler, bu başarıyı daha çok çevreye yansıtmak için istemektedir. Birçok aile, aslında kendi evlatlarını, kendi elleriyle çevrelerine kurban etmektedir. Bu hafta sonu YKS sınavı yapılacak. Gelin aileler olarak çocuklarımıza, her koşulda onların yanında olduğumuzu canı gönülden söyleyelim. Bu davranışımız, onların sınav kaygılarını yenmelerinde ve kendilerine güvenmelerinde önemli rol oynayacaktır.
