İnsanın cildine rengini veren pigment melanindir. Cildin en üst tabakası renksiz olmasına rağmen melanin 1. ve 2. tabakalarda bulunarak cilt rengini belirler. Ancak güneşten gelen ultraviyole ışınlar etkisiyle melanin pigmenti zarar görerek ciltte lekeler oluşturabiliyor. Bu lekelerin renk tonlarında farklılıklar gözlemleniyor. İşte tam da bu konu üzerine uzun zamandır yapılan araştırmalar neticelendi.
Lekeler, cildinizin normal bir bileşeni olarak ortaya çıkabileceği gibi ciddi cilt hastalıkları göstergesi de olabiliyor. Hangi renk lekelerin hangi hastalıkları işaret ediyor olabileceği şöyle açıklandı:
Beyaz Lekeler
Birçok cilt hastalığının habercisi olabilen beyaz lekeler özellikle vitiligo ve vücut mantarının göstergesi olabiliyor.
Vitiligo; cilde rengini veren melanin pigmentinin çeşitli nedenlerle tümüyle yok olması sonucu ortaya çıkan bir cilt hastalığıdır. Özellikle pernisiyöz anemi, tiroidit, diyabet ve addison gibi hastalıklarla birlikte ortaya çıkabilen vitiligo çok hızlı ve birdenbire yayılabilen beyaz lekelerdir.
Vücut mantarı ise; küçük ve pullu lekelerin tinea versicolor adıyla bilinmesidir. Özellikle ergenler ve gençler tinea versicolor hastalığının risk grubunda bulunurken tropikal iklimlerde yaşayan her yaşta vücut mantarı görülebilir. Bölgesel olarak çoğunlukla sırtta, karında, göğsün ön yüzünde ve kollarda görülen yüzeysel bir enfeksiyonudur. Bulaşıcı değildir ancak ciltte estetik olarak kötü bir görüntü yaratır.
Sarı Lekeler
Mikropların neden olduğu yada çeşitli faktörler sebebiyle karaciğerin zarar görmesi ve safra kesesinden safra akışının engellenmesi sonucu ciltte sarılık belirir. Cildin sarı bir renk almasının sebebi ise kanda artan billirubin maddesidir. Vücutta sarı lekelerin yanı sıra kaşıntıya bağlı olarak kabuklu yaralarda oluşabiliyor.
Pembe - Kırmızı Lekeler
Sedef, kurdeşen, vücut mantarı, gül hastalığının habercileri de pembe-kırmızı renkte oluşan lekelerdir.
Sedef; canlı kırmızı renginde lekelerle bol kepekli oluşan bir cilt hastalığıdır. Özellikle diz, dirsek ve ense bölgesinde oluşumu kolaylaşıyor. Sedef hastalığı şiddetini arttırdığında vücudun tüm yüzeyinde çok geniş alanlara yayılabiliyor.
Kurdeşen; deride pembe renginde kızarıklar oluşuyorsa ve bu oluşumlar kaşıntı, kabarıklık gibi şikayetlere sebep oluyorsa cilt hastalığınız ürtiker olabilir. Halk arasında 'kurdeşen' yada 'ısırgan otu döküntüsü' olarak da bilinen bu hastalık alerjik bünyeli insanlarda daha fazla görülür.
Vücut mantarı; yetişkinlerde kırmızı leke olarak ortaya çıkabilen tinea corporis bulaşıcı bir cilt mantarıdır. Hastalığı taşıyan kişilere, hayvanlara yada toprağa temas etmeniz sonucunda bulaşabilir.
Gül hastalığı; pembe lekelerin deri çizgilerine yerleşmesi sonucu ortaya çıkan hastalıktır. Özellikle bahar mevsiminde ilk leke olarak tanımlanan haberci lezyonla karşılaşabilirsiniz. Bu leke görüldükten kısa bir süre sonra yaygın döküntü ortaya çıkarak hastalığın tanısını kolaylaştırıyor. Gül hastalığının bulaşıcı olmadığı biliniyor.
Kahverengi Lekeler
Deride toprak rengine yakın kahverengi tonlarında lekeler oluşuyorsa böbrek yetmezliğinin habercisi olabiliyor. Kahverengi lekelerin beraberinde özellikle cildinizde kuruma, kaşınma ve pul pul dökülme gibi şikayetlerde oluşabiliyor.
Mavi - Mor Lekeler
Kalp hastalıkları, vaskülit, KOAH ve kanser türlerinin belirtileri arasında bu renk grubunda oluşan lekelerde bulunmaktadır.
Kalp hastalıkları; özellikle dil, dudak, burun ucu ve parmak uçlarında mavi-mor renkli lekeler oluşuyorsa doğumsal bir kalp hastalığınız olabilir. Ancak gri-mavi renk değişikliği gözlemliyorsanız bununda sebebi kalp yetmezliği olabilir.
Vaskülit; çeşitli sebeplerin sonucunda kan damarlarında hasar meydana gelmesiyle ortaya çıkan hastalıktır. Iltaplı damar hastalığı olarak da bilinen vaskülit, deride ödemli, kabarık ve kırmızı lekeler oluşturabilir.
KOAH; dudak çevresinde mor renk değişikliği görülüyorsa KOAH hastası olup olmadığınız araştırılmalıdır. Çünkü akciğerde oksijenlenmenin bozulmasıyla ortaya çıkan KOAH, hastalığın hangi evrede olduğuna bağlı olarak ciltte morluklar gösterebiliyor. Ayrıca çeşitli sebeplerle cilt altında damar kanaması yada C ve K vitamini eksikliği nedeniyle deride mikro kanama olması mor renkli lekelere de neden olabiliyor.
Kanser türleri; özellikle bacaklarda kırmızı-mor renk değişikliği ve ağrılı yaralar gözlemleniyorsa kanser hastalığından yada lenfomadan kaynaklanıyor olabilir. Ancak sırt bölgesinde bu lekeler kahverengi bir hal alıyorsa bu da; mide, bağırsak, meme kanseri veya lenfoma belirtisi olabiliyor.
Cildinizde oluşan sarı, mavi, beyaz, kırmızı, pembe, mor ve kahverengi lekelere asla 'leke' deyip geçmeyin. Bu renkler ne kadar ciddi hastalıkları işaret ediyor artık biliyorsunuz. Teninizde gözlemlediğiniz renk değişimi ve beraberinde değişik cilt reaksiyonları oluşuyorsa vakit kaybetmeden doktorunuza görünmelisiniz.